Przeziębienie jest wywoływane przez ponad 200 różnych wirusów. Jego pierwsze objawy to drapanie w gardle, zatkany nos, kichanie oraz katar. Co można zrobić w celu złagodzenia przebiegu przeziębienia u malucha? Oto kilka wskazówek.
Przeziębienie to często występująca choroba u dzieci. Za nawet 50 proc. zakażeń mogą odpowiadać rinowirusy. Źródłem infekcji mogą być też inne wirusy. Zwykle dolegliwości pojawiają się stopniowo. Objawy nasilają się przez 2-3 doby. Po kilku dniach objawy ustępują. Wskazuje się także na kilka etapów przeziębienia:
- etap pierwszy – rozwój choroby, wystąpienie bólu gardła, kataru, gorączki,
- etap drugi – produkcja wydzieliny wywołującej obrzęk i problemy z odkrztuszaniem,
- etap trzeci – przy obniżonej odporności może pojawić się nadkażenie bakteryjne.
Kaszel wywołany przeziębieniem u 35-40 proc. dzieci może trwać również przez 10 dni po przebytej chorobie. Co 10. dziecko w wieku szkolnym musi zmagać się z kaszlem nawet przez 25 dni.
Jak odróżnić przeziębienie od grypy?
Bardzo często stawia się znak równości pomiędzy przeziębieniem a grypą. Tymczasem to dwie różne choroby, z których o wiele groźniejsza jest grypa, ponieważ wiąże się z ryzykiem bardzo groźnych powikłań. Grypa od przeziębienia różni się tempem rozwoju objawów, wysokością gorączki, samopoczuciem chorego, a także innymi objawami, które nie występują w przypadku przeziębienia i są charakterystyczne dla grypy, takimi jak:
- zmniejszony apetyt,
- bóle mięśni i dreszcze,
- bardzo złe samopoczucie, przez które dziecko jest apatyczne,
- bardzo wysoka gorączka – w przypadku przeziębienia u dziecka występuję zazwyczaj stan podgorączkowy.
Przeziębienie nie wpływa tak mocno na samopoczucie jak grypa.
Grypa jest szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci. Niewłaściwy sposób leczenia grypy może skończyć się groźnymi powikłaniami m.in.: zapaleniem krtani, zapaleniem oskrzeli, zapaleniem płuc, niewydolnością nerek czy zapaleniem opon mózgowych.
Przeziębienie u dzieci – kiedy maluchy najczęściej chorują?
W publikacji dr n. farm. Anny Nowickiej-Zuchowskiej i magistra Aleksandra Zuchowskiego „Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci”, opublikowanej na łamach „Lek w Polsce”, można przeczytać, że zachorowalność z powodu przeziębienia, szczególnie wśród dzieci, odnotowuje się najczęściej w okresie jesienno-zimowym. Wynika to m.in. ze zmniejszonej odporności, która jest efektem np. kontaktu z zarażonymi lub chorymi, dietą ubogą w witaminy oraz minerały, a także niedoborem snu czy ogólnym zmęczeniem.
O wiele bardziej narażone na przeziębienie są dzieci, które przebywają w większych skupiskach ludzkich, np. uczęszczają do żłobka i przedszkola.
Ile czasu dziecko może zarażać?
Ze względu na to, że układ immunologiczny dziecka jest niedojrzały, maluch może o wiele ciężej przechodzić przeziębienie niż osoba dorosła. Co więcej, czas przeziębienia w przypadku młodego pacjenta jest nieco dłuższy niż u dorosłego. Dla porównania: osoba dorosła może zarażać jeszcze przez 5 dni od ustaniu objawów, natomiast dziecko 10 i więcej dni po przebyciu choroby.
Jak pomóc dziecku, które jest przeziębione?
Aby wesprzeć chore dziecko, należy obserwować stan zdrowia pociechy, np. systematycznie mierzyć temperaturę.
Stan podgorączkowy wskazuje na to, że rzeczywiście mamy do czynienia z przeziębieniem, które można zwalczać domowymi sposobami.
Natomiast bardzo wysoka gorączka może świadczyć o grypie, której objawy należy skonsultować z lekarzem.
Chcąc złagodzić objawy przeziębienia, związane z występowaniem kataru i kichania, warto robić inhalacje z wykorzystaniem roztworu soli fizjologicznej. Wykazują one działanie nawilżające drogi oddechowe, a także pomagają pozbyć się zalegającej wydzieliny z nosa oraz dróg oddechowych. Mogą też zmniejszać katar.
Co jeszcze można zrobić, by zmniejszyć katar u małego pacjenta? Ważna jest higiena nosa. Wiadomo, że małe dzieci nie potrafią jeszcze same oczyścić swojego noska, ponieważ nie potrafią go wydmuchać. W tym przypadku z pomocą mogą przyjść aspiratory, na przykład w postaci gruszek. Warto zwrócić uwagę, by przyrządy te spełniały wymagania i normy bezpieczeństwa, by ich użytkowanie było dla dziecka bezpieczne.
Kolejną ważną kwestią jest wietrzenie pomieszczeń i utrzymywanie odpowiedniej temperatury w pokoju dziecka (nie powinna przekraczać 20-21 stopni Celsjusza). Istotne jest również odpowiednie nawilżanie powietrza w pokoju. Można to zrobić poprzez rozwieszenie (na przykład na grzejniku) mokrego ręcznika lub pieluszki lub też poprzez zakupienie i użytkowanie specjalnego nawilżacza powietrza.
Objawy przeziębienia powinny ustąpić po kilku dniach. Jeżeli jednak tak się nie dzieje, wówczas należy skonsultować się z lekarzem, by sprawdzić, co dolega dziecku. Niekiedy można inną chorobę pomylić z przeziębieniem. Dlatego należy być czujnym i obserwować małego pacjenta. Warto także uzbroić się w cierpliwość i pomóc dziecku wypocząć. Po kilku dniach przeziębienie powinno minąć.
Przeziębienie to bardzo powszechne schorzenie u dzieci. Maluchy – m.in. ze względu na niedojrzałość układu immunologicznego oraz częste przebywanie w dużych skupiskach ludzkich – są o wiele bardziej narażone na zachorowanie. Przeziębienie może przytrafić się nawet kilka razy w roku, jednakże jeżeli dziecko jest bardzo podatne na infekcje, warto zadbać o jego odporność zanim zachoruje. Swoje wątpliwości rodzic powinien skonsultować z pediatrą.
Źródła:
Alsubaie H, Al-Shamrani A, Alharbi AS, Alhaider S. Clinical practice guidelines: Approach to cough in children: The official statement endorsed by the Saudi Pediatric Pulmonology Association (SPPA). Int J Pediatr Adolesc Med. 2015; 2(1): 38-43.
dr n. farm. Anna Nowicka-Zuchowska, mgr Aleksander Zuchowski, Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci, Lek w Polsce, VOL 29 NR 11/12’19 (342/343), Lek w Polsce.