Czy wiesz, że nieprawidłowe ciśnienie krwi może długo nie dawać żadnych objawów? Niezależnie od wieku – zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych czy starszych – warto wiedzieć, jakie są normy ciśnienia oraz jak prawidłowo je mierzyć. Dowiedz się, jak dbać o zdrowie swoje i swoich bliskich – przeczytaj nasz praktyczny poradnik.
Normy ciśnienia krwi w zależności od wieku
Wartości prawidłowego ciśnienia tętniczego zmieniają się w ciągu życia. Przedstawiamy poniżej przejrzystą tabelę, w której łatwo odczytasz aktualne wartości, uznawane przez lekarzy za wartości „w normie”.
Grupa wiekowa Skurczowe (górne) Rozkurczowe (dolne)
Niemowlęta (0–12 miesięcy) 70–90 mmHg 50–65 mmHg
Dzieci przedszkolne (1–5 lat) 90–110 mmHg 55–75 mmHg
Dzieci szkolne (6–12 lat) 95–115 mmHg 60–75 mmHg
Nastolatki (13–17 lat) 110–130 mmHg 65–85 mmHg
Dorośli (18–64 lata) < 120 mmHg < 80 mmHg
Seniorzy (65+ lat) < 140 mmHg* < 90 mmHg*
*W przypadku osób starszych dopuszczalne są nieco wyższe wartości ze względu na naturalne zmiany w układzie krążenia. Jednak optymalnym celem pozostaje utrzymanie ciśnienia poniżej 130/80 mmHg, jeśli pozwala na to ogólny stan zdrowia.
Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie w domu?
Aby uzyskać wiarygodne wyniki, pomiar należy przeprowadzać w spokojnym otoczeniu, najlepiej rano i wieczorem, przed posiłkiem i lekami. Osoba badana powinna siedzieć wygodnie przez co najmniej 5 minut, z ręką opartą na wysokości serca. Pomiar najlepiej wykonywać na lewej ręce, chyba że lekarz zaleci inaczej. Ciśnieniomierze naramienne są rekomendowane przez specjalistów jako najbardziej precyzyjne urządzenia do użytku domowego. Ważne, by mankiet był dobrze dopasowany do obwodu ramienia – źle dobrany może zafałszować wynik. Pomiar należy powtarzać minimum dwa razy, a średnią zapisać – idealnie w dedykowanym dzienniczku. Dla dzieci zaleca się specjalny ciśnieniomierz dla dzieci, z mniejszym mankietem i trybem pomiaru dopasowanym do mniejszych naczyń krwionośnych.
Co może mieć wpływ na nieprawidłowe ciśnienie krwi?
Na wartość ciśnienia tętniczego wpływa wiele czynników – zarówno fizjologicznych, jak i środowiskowych. U dzieci mogą to być m.in. wrodzone wady nerek, zaburzenia hormonalne czy nadwaga. U dorosłych i seniorów najczęstszą przyczyną nadciśnienia jest miażdżyca, przewlekły stres, zła dieta (nadmiar soli, alkoholu, tłuszczów nasyconych), brak aktywności fizycznej czy palenie papierosów. Również niektóre leki, np. przeciwzapalne lub hormonalne, mogą podnosić ciśnienie. Niedociśnienie natomiast może być związane z odwodnieniem, niedoczynnością tarczycy, anemią, a także występować jako efekt uboczny leków. Dlatego w przypadku odchyleń od normy ważna jest diagnostyka przyczynowa i indywidualna ocena lekarska.